Płatności odroczone jako nowoczesna forma finansowania zakupów

Zakupy online zmieniły sposób, w jaki podchodzimy do wydawania pieniędzy. Jeszcze kilka lat temu większość transakcji była realizowana poprzez przelewy bankowe, karty kredytowe lub gotówkę przy odbiorze. Dziś coraz więcej konsumentów korzysta z płatności odroczonych, które pozwalają sfinalizować zakup bez konieczności natychmiastowego angażowania własnych środków.

Płatności odroczone, znane również jako BNPL (Buy Now, Pay Later), to usługa finansowa, która daje kupującym możliwość dokonania zakupu i opłacenia go w późniejszym terminie – zazwyczaj bez dodatkowych kosztów, o ile zobowiązanie zostanie uregulowane w określonym czasie. To rozwiązanie zdobyło popularność wśród osób, które chcą elastyczniej zarządzać swoim budżetem i mieć możliwość przetestowania produktu przed jego opłaceniem.

Tradycyjnie, aby kupić produkt lub usługę, musimy najpierw zapłacić sprzedawcy. W przypadku płatności odroczonych mechanizm jest nieco inny – w momencie finalizacji zakupu dostawca BNPL, czyli firma obsługująca płatność, przejmuje na siebie zobowiązanie finansowe i reguluje należność wobec sprzedawcy. Oznacza to, że sklep otrzymuje swoje pieniądze od razu, a klient zyskuje określony czas na uregulowanie zobowiązania.

Kupujący ma do wyboru kilka opcji: może zapłacić całą kwotę po upływie np. 30 dni lub rozłożyć płatność na raty. Jeśli zdecyduje się na drugą opcję, usługa przestaje być darmowa i pojawiają się dodatkowe koszty w postaci prowizji lub odsetek.

Czym różnią się płatności odroczone od tradycyjnych kredytów i kart kredytowych?

Choć płatności odroczone na pierwszy rzut oka przypominają kredyty ratalne lub korzystanie z karty kredytowej, istnieją kluczowe różnice, które sprawiają, że BNPL jest rozwiązaniem bardziej dostępnym i elastycznym.

Po pierwsze, usługi BNPL często nie wymagają skomplikowanej analizy zdolności kredytowej, co oznacza, że mogą z nich korzystać także osoby, które nie mają historii kredytowej lub nie chcą korzystać z tradycyjnych pożyczek. W przeciwieństwie do kart kredytowych, płatności odroczone nie wiążą się z koniecznością posiadania limitu kredytowego – każda transakcja jest oceniana osobno, a decyzja o przyznaniu możliwości odroczenia płatności podejmowana jest w czasie rzeczywistym.

Drugą istotną różnicą jest brak długoterminowego zobowiązania. Kredyt bankowy lub karta kredytowa wiążą się z długoterminowym limitem zadłużenia, który może wpływać na zdolność kredytową. W przypadku BNPL każde zobowiązanie jest jednorazowe – spłata następuje w określonym czasie, po czym transakcja zostaje zakończona.

Kto może skorzystać z płatności odroczonych?

Płatności odroczone to rozwiązanie skierowane przede wszystkim do osób, które robią zakupy online i chcą mieć większą elastyczność finansową. W większości przypadków wystarczy być osobą pełnoletnią, posiadać polskie obywatelstwo oraz mieć aktywne konto bankowe. Niektóre firmy BNPL mogą wymagać pozytywnej historii kredytowej, ale wiele z nich oferuje swoje usługi również osobom, które do tej pory nie miały styczności z kredytami.

Warto jednak pamiętać, że każda firma zajmująca się obsługą płatności odroczonych stosuje własne kryteria oceny klientów. Decyzja o przyznaniu możliwości odroczenia płatności podejmowana jest na podstawie kilku czynników, takich jak historia wcześniejszych transakcji, wysokość zamówienia czy ogólna wiarygodność finansowa użytkownika.

Jak działają płatności odroczone?

Płatności odroczone to rozwiązanie, które diametralnie zmieniło sposób, w jaki podchodzimy do zakupów online. Możliwość otrzymania produktu bez natychmiastowego obciążania budżetu sprawia, że coraz więcej konsumentów sięga po tę opcję. Jednak zanim zdecydujemy się na skorzystanie z usługi Buy Now, Pay Later (BNPL), warto dokładnie zrozumieć, jak działa ten mechanizm i jakie zobowiązania się z nim wiążą.

Podstawowa zasada płatności odroczonych jest stosunkowo prosta – kupujemy produkt, ale nie musimy płacić za niego od razu. W momencie finalizacji zakupu dostawca BNPL (np. PayPo, Klarna, Twisto) przejmuje na siebie należność wobec sprzedawcy i reguluje ją w naszym imieniu. W efekcie sklep otrzymuje swoje pieniądze natychmiast, a klient dostaje określony czas na spłatę zobowiązania.

W zależności od operatora BNPL oraz warunków usługi, użytkownik może mieć kilka możliwości regulowania płatności. Najczęściej stosowanym modelem jest okres bezodsetkowy, trwający zazwyczaj 30 dni – jeśli klient spłaci należność w tym czasie, nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów. Jeżeli jednak zdecyduje się na rozłożenie płatności na raty, może wiązać się to z dodatkowymi opłatami, w tym oprocentowaniem lub prowizją.

Proces transakcji – krok po kroku

Aby lepiej zrozumieć, jak działa BNPL, warto przyjrzeć się całemu procesowi z perspektywy klienta.

Pierwszym krokiem jest wybór produktu w sklepie internetowym i przejście do finalizacji zamówienia. W sekcji metod płatności pojawia się opcja „Zapłać później” lub „Płatność odroczona” – w zależności od wybranego dostawcy BNPL. Po jej zaznaczeniu użytkownik zostaje przekierowany do krótkiego procesu weryfikacyjnego. W większości przypadków nie jest wymagana tradycyjna analiza zdolności kredytowej, a jedynie podstawowa ocena wiarygodności finansowej na podstawie wcześniejszych transakcji oraz dostępnych danych w bazach dłużników.

Po zaakceptowaniu wniosku przez operatora BNPL, zamówienie zostaje sfinalizowane, a środki przekazane sprzedawcy. Klient otrzymuje produkt i w określonym terminie musi uregulować należność – albo jednorazowo, albo w ratach, jeśli wybrał taką opcję. W przypadku braku spłaty w terminie mogą pojawić się dodatkowe opłaty oraz wpisy do baz dłużników.

Czy płatności odroczone wymagają zdolności kredytowej?

Wiele osób zastanawia się, czy korzystanie z płatności odroczonych wiąże się z koniecznością posiadania zdolności kredytowej. W przeciwieństwie do tradycyjnych pożyczek czy kart kredytowych, BNPL zazwyczaj nie wymaga pełnej analizy historii kredytowej w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Zamiast tego dostawcy usług BNPL opierają swoją decyzję na algorytmach oceniających ryzyko klienta na podstawie jego dotychczasowej aktywności zakupowej, zachowań płatniczych oraz ewentualnych wpisów w bazach dłużników, takich jak KRD czy ERIF.

To sprawia, że płatności odroczone są bardziej dostępne niż tradycyjne kredyty, ale jednocześnie mogą wiązać się z pewnymi ograniczeniami. Osoby, które w przeszłości miały problemy ze spłatą zobowiązań lub posiadają negatywne wpisy w bazach dłużników, mogą spotkać się z odmową skorzystania z tej usługi.

Modele spłaty – jak można regulować należność?

Każdy operator BNPL oferuje własne warunki spłaty zobowiązań, ale najczęściej spotykane modele to:

  1. Bezpłatna płatność w ciągu 30 dni – użytkownik ma określony czas (najczęściej miesiąc) na uregulowanie należności bez żadnych dodatkowych kosztów. Jeśli zrobi to w terminie, nie ponosi żadnych opłat.
  2. Rozłożenie płatności na raty – klient może spłacić zobowiązanie w kilku ratach, ale wiąże się to z naliczeniem odsetek lub prowizji. Wysokość dodatkowych kosztów zależy od wybranego planu ratalnego.
  3. Opcja refinansowania – jeśli użytkownik nie jest w stanie spłacić zobowiązania w wyznaczonym terminie, może skorzystać z usługi przedłużenia spłaty, co jednak zazwyczaj generuje dodatkowe koszty.

Najpopularniejsze usługi BNPL w Polsce i na świecie

Na przestrzeni ostatnich lat wiele firm fintechowych wprowadziło własne rozwiązania BNPL, dostosowując je do potrzeb konsumentów oraz lokalnych regulacji rynkowych. Każdy z operatorów ma nieco inny model działania, a różnice dotyczą m.in. okresu bezodsetkowego, limitów zakupowych, opłat za rozłożenie płatności na raty czy procedur weryfikacyjnych. Warto więc dokładnie poznać dostępne opcje, aby wybrać tę, która najlepiej odpowiada naszym potrzebom.

PayPo – lider płatności odroczonych w Polsce

W Polsce jednym z najpopularniejszych dostawców usług BNPL jest PayPo, które dynamicznie rozwija swoją ofertę i współpracuje z wieloma sklepami internetowymi. PayPo pozwala na odroczenie płatności o 30 dni bez dodatkowych kosztów, o ile zobowiązanie zostanie uregulowane w wyznaczonym terminie. Dla klientów, którzy potrzebują dłuższego okresu spłaty, dostępna jest możliwość rozłożenia należności na raty – w tym przypadku obowiązują jednak dodatkowe opłaty.

Jednym z atutów PayPo jest szybki i intuicyjny proces weryfikacji, który odbywa się w czasie rzeczywistym. Wystarczy podać podstawowe dane, a system oceni zdolność do skorzystania z płatności odroczonych w oparciu o historię transakcji oraz dostępne bazy dłużników. Dzięki temu nawet osoby bez historii kredytowej mogą skorzystać z tej metody płatności.

Twisto – elastyczne płatności w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej

Twisto to kolejny popularny system BNPL dostępny na polskim rynku, który pochodzi z Czech i stopniowo rozszerza swoją działalność na kolejne kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Twisto oferuje klientom dwa podstawowe rozwiązania – odroczenie płatności o 30 dni oraz możliwość korzystania z dedykowanej karty płatniczej, która pozwala na dokonywanie transakcji w różnych sklepach online i offline.

Jedną z głównych zalet Twisto jest program Twisto Free, który umożliwia klientom realizowanie zakupów bez konieczności ponoszenia kosztów odroczenia, pod warunkiem terminowej spłaty. Dodatkowo użytkownicy mogą skorzystać z funkcji podziału rachunku, co sprawia, że BNPL staje się jeszcze bardziej elastycznym narzędziem do zarządzania codziennymi wydatkami.

Klarna – globalny gigant płatności odroczonych

Na arenie międzynarodowej jednym z liderów BNPL jest Klarna, szwedzka firma fintechowa, która zdominowała rynek płatności odroczonych w Europie i Ameryce Północnej. Klarna współpracuje z tysiącami sklepów internetowych na całym świecie, oferując swoim użytkownikom różne modele finansowania zakupów – od klasycznego odroczenia płatności o 30 dni po możliwość rozłożenia należności na kilka równych rat.

Klarna wyróżnia się wysokim poziomem integracji z największymi platformami e-commerce, takimi jak Zalando, ASOS czy Adidas. Jej popularność wynika z intuicyjnej aplikacji mobilnej, w której użytkownicy mogą śledzić swoje wydatki, zarządzać płatnościami i otrzymywać powiadomienia o zbliżających się terminach spłaty.

Allegro Pay – polska alternatywa dla międzynarodowych usług BNPL

Allegro Pay to rozwiązanie stworzone z myślą o użytkownikach największej platformy e-commerce w Polsce – Allegro. System ten działa na podobnych zasadach co inne usługi BNPL, ale jest ściśle zintegrowany z ekosystemem Allegro, co pozwala na łatwe i szybkie finansowanie zakupów dokonywanych na tej platformie.

Główna zaleta Allegro Pay to możliwość odroczenia płatności bez żadnych dodatkowych kosztów na okres do 30 dni. Użytkownicy mogą również skorzystać z opcji spłaty ratalnej, ale podobnie jak w przypadku PayPo czy Twisto, wówczas naliczane są dodatkowe opłaty.

Allegro Pay wyróżnia się tym, że nie wymaga weryfikacji tożsamości poprzez przelewy bankowe – cały proces odbywa się automatycznie w obrębie konta Allegro, co czyni go jednym z najwygodniejszych rozwiązań dla osób często dokonujących zakupów na tej platformie.